Budując magazyn, trzeba brać pod uwagę wiele czynników, a jednym z kluczowych jest lokalizacja. Ma wpływ na strategię, która decyduje o sukcesie lub porażce firmy.
Jak wybrać lokalizację magazynu?
Im większa jest firma, tym bardziej szczegółowo należy przeanalizować wybór lokalizacji obiektu. Jest to o tyle ważne, ponieważ duży magazyn ma rozbudowaną sieć dystrybucji. Trzeba wziąć to pod uwagę, aby możliwe było wygodne i szybkie realizowanie wszystkich procesów.
Lokalizacja magazynów dobierana jest na podstawie analizy czterech kluczowych czynników:
- produkcji — analiza rodzaju i łącznej ilości produktów, które będą magazynowane;
- popytu — analiza liczby i ilości kontrahentów, liczby i wielkości zamówień, bliskości i szybkości dostaw;
- kosztów — trzeba przeanalizować ceny gruntów, budynków, wyposażenia, wydatki pośrednie i bezpośrednie, koszty transportu i przeładunku, koszty działalności;
- konkurencyjności — analiza lokalizacji magazynów konkurencji, ich efektowności, jak i oferowanego zakresu usług.
Badania lokalizacji magazynu powinny być skrupulatne, uwzględniać wszystkie zmienne oraz wymienione wyżej parametry.
Cechy produktów a lokalizacja magazynu
Lokalizacja magazynu pełni bardzo ważną rolę. Pozwala firmie odnieść sukces, ale może być również przeszkodą w rozwoju, jeżeli popełnione zostaną błędy na etapie jej wyboru. Istotne jest poddanie analizie wielu czynników, aby cieszyć się z dobrze prosperującego biznesu. Wziąć pod uwagę należy:
Trwałość
Określa, ile mogą być oddalone magazyny dystrybucje od punktów konsumpcji. Produkty mające niewielką trwałość (np. owoce i warzywa), muszą być magazynowe blisko punktów końcowych sprzedaży. Nie wolno takich artykułów składować w magazynach tranzytowych. Trwalsze przedmioty np. przemysłowe nie muszą być zlokalizowane blisko punktów konsumpcji, ponieważ czas transportu nie wpływa na ich jakość i świeżość;
Wewnętrzna stabilność
Określa stabilność produktu. Jeżeli produkt jest niestabilny wewnętrznie, konieczne jest jego przechowywanie w specjalnych obiektach magazynowych. Przykładem są chemikalia, które mogą być składowane wyłącznie w dwóch lokalizacjach: w miejscu produkcji oraz w miejscu konsumpcji, bez ośrodków pośrednich. Jeżeli towar ma wewnętrzną stabilność, czynnik ten nie ma aż tak dużego znaczenia podczas wyboru lokalizacji magazynu;
Poręczność
Ta cecha może ograniczać ilość ruchów, jakie można wykonać z produktem. Ładunki ciekłe lub sypkie muszą być magazynowane w możliwie jak najmniejszej ilości miejsc, ponieważ ich koszty wzrastają proporcjonalnie do przelewania lub przesypywania. Częste zmiany lokalizacji mogą pogorszyć jakość towarów oraz zmniejszyć ich objętość. Najlepsze są dla nich magazyny centralne w zakładach produkcyjnych oraz magazyny surowców w miejscu pakowania produktów. Po zapakowaniu stają się one poręczne, a tym samym lokalizacja nie odgrywa aż tak dużego znaczenia;
Zdolność produkcyjna
Ten czynnik lokalizacji magazynu określa ilość towaru, jaka podlega magazynowaniu. Należy również ocenić popyt na dany produkt;
Stopień przetwarzania produktów przez firmę
Jest on uzależniony od specjalizacji firmy oraz zdolności produkcyjnych. Analizie należy poddać stopień niski, średni i wysoki.
- Pierwszy stopień odnosi się do firm, które zajmują się wyłącznie sortowaniem i pakowaniem surowców (sektor wydobywczy). Potrzebują magazynu centralnego znajdującego się w zakładzie produkcyjnym.
- Średni stopień przetwarzania odnosi się do firm, które otrzymują surowiec, sortują go i przetwarzają na kilka innych produktów. Ilość towarów decyduje o lokalizacji magazynu. Najczęściej potrzebne są trzy oddzielne magazyny: na surowce, na produkty do przetwarzania, na wyroby gotowe.
- Wysoki stopień przetwarzania odnosi się do firm, które muszą wybrać lokalizację w zależności od ilości uzyskanych produktów. Sytuacja wygląda podobnie, jak wśród firm ze średnim stopień przetwarzania. Różnica polega na konieczności zastosowania magazynów pośrednich, w celu usystematyzowania etapów produkcji.
Sieć dystrybucji
Kryteria lokalizacji centrów logistycznych obejmują również skład sieci oraz sposób, w jaki towary będą trafiały do sprzedaży:
- skład sieci — może obejmować niezależnych sprzedawców lub bazować na własnych oddziałach. W pierwszym przypadku ilość towarów do składowania jest ustalana na podstawie popytu i liczby zamówień. W przypadku oddziałów własnych konieczne jest stworzenie centrum pierwszej potrzeby, oprócz magazynów centralnych, regionalnych i tranzytowych. Centra te muszą być zlokalizowane jak najbliżej obszarów zapotrzebowania;
- dystrybucja produktów — jeżeli zostanie wybrana zewnętrzna sieć sprzedaży, może zdarzyć się sytuacja, w której jej lokalizacja będzie dostosowana i niedostosowana do rzeczywistego zapotrzebowania na produkty. Jeżeli wszystko będzie miało poprawny przebieg, oddziały należy traktować jak oddzielne magazyny. W strategicznych miejscach można umieścić centrum dystrybucyjne, a jeżeli popyt jest duży również magazyn tranzytowy. Celem jest ograniczenie do minimum czasu potrzebne do zaopatrzenia oddziałów. Jeżeli lokalizacja sprzedawców będzie nieodpowiednia, trzeba popracować nad tym aspektem. W przypadku własnych oddziałów również znaczenie ma ich poprawna lokalizacja. Należy unikać tworzenia dodatkowych magazynów tranzytowych oraz zharmonizować czas zaopatrzenia punktów konsumpcji z czasem zapotrzebowania.
